Prins Floris en het medisch beroepsgeheim: Journalist niet fout, artsen wel

Vandaag kwam NRC journaliste Jannetje Koelewijn met het opzienbarende verhaal dat de door een lawine bedolven prins Friso in tegenstelling tot wat tot dan toe beweerd was, juist géén schedelletsel of andere botbreuken had maar dat asfyxie (zuurstofgebrek)  het grootste/enige probleem was. Zij had dit nieuws verkregen van de behandelend arts Claudius Thomé (foto), van de prins. Na het publiceren haastte het ziekenhuis om te verklaren dat de ‘informatie in de Hollandse pers’ [=het verhaal van Koelewijn] ‘grotendeels onjuist’ was.
Vervolgens plaatste het NRC op haar website een uitleg over hoe de informatie vergaard was.

Jannetje Koelewijn en haar echtgenoot hoogleraar neurochirurgie Kees Tulleken (foto) waren aanwezig in het Universiteitsziekenhuis in Innsbruck omdat Tulleken op de dag van het ski-ongeval in het ziekenhuisaan de Anichstraße 35 in Innsbruck een seminar gaf  voor de ‘Young Neurosurgeons Meeting’. Tijdens hun aanwezigheid werd de prins binnengebracht en werd Thomé weggeroepen.

Er werd na publicatie over Koelewijn heen gevallen omdat wat zij gedaan zou hebben onethisch zou zijn. Ik bestrijd dat. Koelewijn is journalist, waar de fout zit is bij Tulleken en Thomé: Dat behandelend arts Thomé informatie uitwisselt met de emeritus hoogleraar neurochirurgie lijkt me nog wel zin hebben en dat in dit geval de indentiteit van de patient tersprake kwam is ook nog wel begrijpelijk.  Maar dat bij dat gesprek, dat zich in de wandelgangen afspeelde, de vrouw van Tulleken kan meeluisteren en waarin patienteninformatie met naam en toenaam wordt gedeeld, is zeker niet zuiver. Vooral als beide artsen weten dat de vrouw journalist is. Dat er collegiaal overleg tussen beide artsen plaats vindt is prima en dat er dan persoonlijke informatie van de patiënt bekend wordt is in deze situatie nog wel te billijken. Maar dat Thomé dan ook nog uitgebreid uitleg gaat geven over de “ABC-tjes” van Prins Friso is verkeerd.

Het medisch beroepsgeheim is de plicht om te zwijgen over feiten en gegevens van derden, die iemand bij het uitoefenen van zijn beroep te weten is gekomen. Noch de RVD, noch de koninklijke familie zullen toestemming hebben gegeven om deze informatie te verstrekken. Wellicht had Koelewijn moeten begrijpen dat zij dit niet moest publiceren, maar de fout ligt bij Tulleken en Thomé.

Tulleken verdedigt zich overigens door te zeggen dat het feit dat de Prins géén schedelbasisfractuur heeft significant is voor de overlevingskansen en dat hij het daarom recht wilde zetten. Dat moge zo zijn, maar de wet noemt dat niet als uitzondering. Het is niet aan Tulleken om te bepalen wat er over een patient publiek gemaakt wordt.

Volgens Ben Crul, arts en oud-hoofdredacteur van Medisch Contact heeft Tulleken zijn beroepsgeheim geschonden. Dat zei hij bij de NOS. Crul becommentarieerde 14 jaar lang tuchtzaken. “Ik vraag me af of Tulleken ooit de eed van Hippocrates heeft afgelegd, maar hij heeft hem in ieder geval niet gesnapt”, zei Crul.

“Alleen de patiënt mag bepalen of er medische informatie over hem naar buiten mag worden gebracht, en als die in coma ligt desnoods de familie”, zei Crul. “Als de koninklijke familie Tulleken aanklaagt, dan gaat hij het moeilijk krijgen bij de tuchtrechter.”

Schending van het beroepsgeheim is strafbaar met 1 jaar. Daarvoor moet de prins dan wel aangifte doen (art. 272 Wetboek van Strafrecht).

Overigens is het niet de eerste keer dat Tulleken in opspraak is.